5 cách để tránh bị thao túng tâm lý

Dù muốn hay không, những kẻ thao túng có mặt ở khắp mọi nơi. Thao túng là cố gắng gây ảnh hưởng đến hành vi hoặc nhận thức của bạn thông qua các chiến thuật gián tiếp và có thể là lừa đảo nhằm thúc đẩy sự quan tâm của kẻ thao túng.

Nghe có vẻ tệ, nhưng đó là một chiến thuật rất phổ biến của con người. Không chỉ các chính trị gia và các tập đoàn lớn cố gắng thao túng bạn; rất có thể đó là sếp của bạn, đối tác của bạn, những đứa con thiên thần của bạn và thậm chí cả người mẹ thân yêu, ngọt ngào.

Thực tế là, những người khác đang đầu tư vào bạn để bạn có thể làm những thứ mà họ muốn. Mặc dù tất cả chúng ta đều dễ bị lôi kéo, nhưng nếu bạn không giữ vững lập trường, quá tốt bụng hoặc hay lo lắng nhiều về những gì người khác nghĩ, bạn có thể trở thành mục tiêu dễ dàng.

Lý do khiến việc thao túng cảm thấy tồi tệ là vì bạn có cảm giác như bị thúc ép hoặc bị lừa làm một điều gì đó mà bạn không thực sự chọn hoặc không muốn làm. Sự lựa chọn tạo nên sự khác biệt trong cảm nhận của bạn về điều gì đó. Hành vi giống hệt nhau có thể cảm thấy hoàn toàn khác nhau dựa trên việc bạn có chọn thực hiện hay không hay bị thao túng để thực hiện nó.

Hình thức thao túng phổ biến nhất liên quan đến việc cố gắng thống trị hoặc thay đổi khung hình của bạn. Khung là một quan điểm hoặc niềm tin mà bạn nắm giữ, dùng làm điểm tham chiếu cho quan điểm bạn thực hiện trong bất kỳ tình huống nào. Tất cả các phán đoán được thực hiện đối với một hệ quy chiếu.

Ví dụ: nếu niềm tin của bạn là — tôi là một nhân viên chăm chỉ và là một nhân viên giỏi, và tôi có thể làm điều này trong khi duy trì sự cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống và chỉ làm việc trong giờ làm việc bình thường — đó là khung của bạn. Nếu sếp của bạn muốn bạn làm việc nhiều giờ hơn, họ có thể nói với bạn rằng "Những nhân viên được đánh giá cao nhất được thăng chức là những người tận tâm với sứ mệnh của công ty và sẵn sàng làm việc vào cuối tuần khi cần thiết." Sếp của bạn đang cố gắng gây ảnh hưởng và thay đổi khuôn khổ của bạn. Bạn có thực sự vẫn là một nhân viên tốt nếu đạo đức làm việc của bạn không được công ty coi trọng?

Mặc dù đây là một ví dụ rõ ràng, việc ảnh hưởng đến khung của bạn thường có thể tinh tế hơn rất nhiều và có thể nhiều hơn về cách thông tin được trình bày cho bạn. Bạn muốn mua bao cao su có hiệu quả 95% hay loại có tỷ lệ hỏng 5%? Bạn muốn mua thịt bò xay 80% nạc hay 20% mỡ?

Nghiên cứu của Amos Tversky và Daniel Kahneman đã chứng minh rằng hầu hết mọi người có nhiều khả năng chọn phương án đầu tiên nhất trong cả hai tình huống. Các từ ngữ, bối cảnh và tình huống khác nhau có thể có ảnh hưởng lớn đến người bị thao túng. Các nhà quảng cáo và nhà tiếp thị biết rất rõ điều này, nhưng những người bình thường cũng vậy.

freepik

Khi con bạn dọn dẹp phòng của mình trước khi yêu cầu được đi dự một bữa tiệc không có người giám sát, hoặc người bạn đời của bạn đưa bạn ra ngoài để ăn một bữa tối tuyệt vời trước khi nói với bạn rằng anh ấy / cô ấy cần phải đi dự một hội nghị ngoại thành trong tuần hoặc tiệc sinh nhật lần thứ 60 của mẹ. Đây là những nỗ lực nhằm tác động đến phản ứng của bạn. Họ đang cố gắng gửi tin nhắn cho bạn — tôi là một đứa trẻ có trách nhiệm; Tôi là một người con có hiếu — để định hình cách bạn phản hồi với những tin tức mà họ dự đoán là bạn sẽ không thích.

Vì vậy, cho rằng thao túng là một chiến lược phổ biến như vậy, làm thế nào bạn có thể đối phó với nó mà không cảm thấy bị lừa hoặc bị lợi dụng?

Dưới đây là năm bước để giúp bạn giành chiến thắng với những kẻ thao túng

1. Nhận thức và để ý xem bạn đang cảm thấy như thế nào.

2. Lắng nghe. Trong hầu hết các trường hợp, những người thao túng tâm lý chỉ đơn giản là cố gắng khiến bạn thấy được quan điểm của họ. Cố gắng hiểu quan điểm của người khác, không đòi hỏi bạn phải làm gì nhiều nhưng nó mang lại cho bạn cơ hội tập trung vào chính mình và nó có khả năng đáng chú ý để xây dựng lòng tin và mối quan hệ.

Khi bạn lắng nghe mà không thay đổi quan điểm của mình, bạn cho họ điều họ muốn, đó là được lắng nghe. Hiểu được động cơ và quan điểm của người kia trước khi bạn trình bày quan điểm của mình là điều quan trọng để giải quyết tình huống cuối cùng.

3. Duy trì kiểm soát khung. Khung của bạn là góc nhìn độc đáo của riêng bạn dựa trên kinh nghiệm và giá trị của bạn. Quan điểm của bạn cũng có giá trị như bất kỳ ai khác.

Duy trì kiểm soát khung là duy trì vị trí và quan điểm của bạn ngay cả khi người khác có quan điểm cạnh tranh. Đó không phải là điều quan tâm đến mọi người để làm hài lòng họ, mà là duy trì quan điểm của riêng bạn về những gì đúng với bạn. Nếu bạn đang cảm thấy bối rối trước người kia hoặc lập trường của bản thân trong tình huống này, bạn hoàn toàn có thể chấp nhận được để dành một chút thời gian để suy nghĩ về những gì họ đang nói.

4. Phản ánh và xác nhận. Hãy cho đối phương biết rằng bạn hiểu vị trí của họ bằng cách diễn giải những gì họ vừa nói và cho họ biết rằng bạn tin rằng động cơ của họ là tốt. Hầu hết các trường hợp thao túng không phải là mục đích xấu, chúng chỉ đơn giản là về một người đang cố gắng tác động đến quan điểm của bạn.

Người kia thậm chí có thể không nhận thức được rằng hành vi của họ bị coi là thao túng. Mọi người đều hợp lý hóa hành vi của mình. Nếu họ cho rằng bạn không hiểu hoặc họ không có ý xấu, điều này có thể tạo ra hành vi phòng thủ và có thể khiến họ tranh cãi gay gắt hơn cho vị trí của mình.

5.Vững nguyên lập trường của bạn Bên kia thậm chí có thể không biết quan điểm của bạn thực sự là gì. Tốt nhất là bạn nên tránh những lời chỉ trích hoặc đổ lỗi. Nếu người kia không thể chấp nhận quan điểm của bạn, hãy xem liệu bạn có thể đồng ý hay không.

Điều quan trọng ở đây là bạn phải tham gia vào một cuộc đối thoại cởi mở với người đó về các quan điểm khác nhau của bạn, đó là một cuộc trò chuyện, không phải là một sự thao túng. Bạn có thể chọn đi theo quan điểm của họ hoặc, tùy thuộc vào hậu quả, bạn có thể chọn từ bỏ tình huống.

Trong cả hai trường hợp, bạn đã trao quyền cho mình để đưa ra lựa chọn. Điều thú vị là khi mọi người biết bạn không thể bị thao túng, bạn sẽ có được sự tôn trọng của họ, nhưng quan trọng hơn, bạn có được sự tự tôn của chính mình.

Theo tiến sĩ triết học Jennice Vilhauer/ Ariel/Ohay.tv