Có thể bạn chưa biết: Có những nơi Mặt trời không bao giờ 'ngủ'

Như chúng ta đã biết Trái Đất tự quay quanh trục 1 vòng trong 24 giờ tạo ra sự thay đổi giữa ngày và đêm. Ngoài ra, Trái Đất cũng quay quanh Mặt Trời và hoàn thành một vòng sau 365 ngày. Nếu Trái Đất nằm thẳng đứng thì mỗi ngày sẽ có 12 tiếng ban ngày và 12 tiếng ban đêm ở tất cả mọi nơi trên Trái Đất trong suốt cả năm. 

Nhưng Trái Đất nghiêng quanh trục của nó khoảng 23 độ nên về mùa hè của 1 trong 2 bán cầu thì thời gian ban ngày sẽ tăng dần lên theo sự tăng lên của vĩ độ và đến một giá trị nhất định của vĩ độ thì Mặt Trời sẽ không lặn trong một số ngày. Độ dài thời gian có mặt trời lúc nửa đêm tăng lên từ 1 ngày tại vòng cực tới khoảng 6 tháng tại cực. Vì vậy hiện tượng này được quan sát kĩ hơn khi ở gần Bắc cực và những vùng vĩ độ vòng quanh cực Bắc nơi ít có con người sinh sống mà chỉ có các nhà khoa học hay nhà thám hiểm tới để nghiên cứu. 

Tại hai cực Bắc và cực Nam của Trái Đất thì Mặt Trời chỉ mọc và lặn 1 lần mỗi năm. Trong vòng 6 tháng khi Mặt Trời nằm phía trên đường chân trời tại các cực thì nó chuyển động liên tục xung quanh đường chân trời, đạt đến vòng tròn chuyển động cao nhất của nó trên bầu trời vào sát thời điểm hạ chí tại mỗi cực. Do đó, mà ở vòng Bắc Cực, Mặt Trời không lặn trong suốt khoảng thời gian hạ chí và tại Cực Bắc, Mặt Trời không lặn trong 6 tháng. Tương tự như thế, ở vòng Nam Cực, Mặt Trời không lặn trong suốt khoảng thời gian đông chí và tại Cực Nam, Mặt Trời không lặn trong 6 tháng. 

Ở vòng Bắc cực, hiện tượng "ban ngày vùng cực" có thể được nhìn thấy ở các quốc gia Na Uy, Phần Lan, Iceland, Thụy Điển và Canada... Tại vòng Nam cực, hiện tượng này chỉ có thể nhìn thấy ở Nam cực. Thực tế, ở những nơi gần với 2 cực, Mặt Trời không hề lặn trong vòng nửa năm tương ứng với mùa nóng và không hề mọc trong vòng nửa năm tương ứng với mùa lạnh.

1. Na Uy

Lãnh thổ Na Uy thuộc Bắc Âu nằm ở vĩ độ cao gần với vòng cực Bắc nên trong những tháng mùa hè (từ cuối tháng 5 đến tháng 7) mặt trời không bao giờ xuống dưới đường chân trời ở khu vực phía bắc vòng Bắc cực vì thế Na Uy được gọi là "Vùng đất Mặt trời mọc lúc nửa đêm". Còn người dân ở phía nam vòng Bắc cực của Na Uy có ánh sáng mặt trời trong vòng gần 20 giờ/ngày vào mùa hè.

2. Phần Lan

Phần Lan nằm ở phía Bắc châu Âu giữa vĩ tuyến 60° và 70°. Một phần tư lãnh thổ Phần Lan nằm phía bắc của vòng Bắc cực nên vào mùa hè có đợt Mặt trời không lặn trong khoảng 73 ngày, còn vào mùa đông Mặt Trời không mọc trong 51 ngày liền.

3. Thụy Điển

Thụy Điển nằm giữa 55° vĩ độ và 69° vĩ độ và một phần ở trong vòng cực Bắc nên sự cách biệt giữa ánh sáng ban ngày dài trong mùa hè và ban đêm dài trong mùa đông rất lớn. Ở phần phía bắc, với sự xuất hiện của nhiều núi và biểu hiện của khí hậu cận cực, mùa đông lạnh hơn và tuyết rơi nhiều hơn so với miền nam. Vào một phần của mùa hè mặt trời sẽ xuất hiện tới nửa đêm hoặc không lặn và vào mùa đông, mặt trời chỉ xuất hiện trong vài giờ hoặc không xuất hiện.

4. Canada

Canada là quốc gia có diện tích lớn thứ 2 trên thế giới và nằm ở vòng cực Bắc giữa các vĩ độ 41°B và 84°B của Bắc Mỹ. Canada cũng có nhiều vùng chìm trong băng tuyết trong nhiều năm liền. Nhưng ở những nơi như Inuvik, Northwest Territories và vùng lãnh thổ phía Tây Bắc Canada, Mặt trời chiếu sáng 24/24h suốt 50 ngày vào mùa hè. Vào tiết hạ chí, mặt trời ở Whitehorse chiếu sáng 19 giờ 9 phút mỗi ngày. 

5. Alaska

Alaska là một tiểu bang của Hoa Kỳ, nằm tại đầu tây bắc của lục địa Bắc Mỹ. Bắt đầu từ cuối tháng 5 đến cuối tháng 7 hằng năm, Mặt trời ở Alaska sẽ không bao giờ “ngủ” suốt 24/24 giờ. Tuy nhiên, Alaska cũng phải chìm trong bóng tối nhiều tháng liền với cái lạnh khắc nghiệt của mùa đông.

 

Song song với hiện tượng "ban ngày vùng cực" thì cũng có hiện  tượng "ban đêm vùng cực" xảy ra vào đông chí (quanh ngày 21 tháng 12) ở vòng Bắc cực và xảy ra vào hạ chí (quanh ngày 22 tháng 6) tại vòng Nam cực. 

                                                                                    (Nguồn: Tổng hợp và biên tập)