Những gánh hàng rong - \"Hồn quê\" giữa lòng Hà Nội

Hà Nội thủ đô - có thể già đi hay hiện đại hơn, nhưng những gánh hàng rong chẳng bao giờ cũ. Hàng rong có tự bao giờ, chẳng ai hay. Có thể nói khi nói đến cuộc sống của thành phố ngàn năm tuổi này, người ta không thể không nhắc đến hàng rong, như một nét riêng của văn hóa Hà thành.

Một Hà Nội ngày xưa và một Hà Nội nay, những gánh hàng rong đã trở thành một điều gì đó rất đỗi thân quen, thường nhật, là một nét văn hóa đẹp mà bất cứ ai xa Hà Nội cũng chẳng bao giờ có thể quên.

“ Nóng em hắt ngược sang tôi

Đôi quang gánh cả nắng trời buổi trưa

Người ta mua bán, bán mua

Em đi buôn cả nắng mưa của trời”

Hà Nội 36 phố phường với những mái ngói xô nghiêng, với những gánh hàng rong bạc màu rêu phong của phố cũ. Theo thời gian, Hà Nội đã thay cho mình một màu áo mới, những bức tường rêu phong nơi phố cổ không còn như xưa, thay vào đó là những dãy nhà cao tầng, là những khu trung tâm thương mại rộng lớn. Người ta chỉ còn nhìn thấy một Hà Nội xa xưa trong đáy hồ Gươm, hồ Tây và những gánh hàng rong. Người Hà Nội như nhìn thấy chính họ ở một thời đã qua.

Hay nói cách khác khi những nhà hàng, những quán ăn sang trọng, những quán cà phê và đủ mọi thứ đèn mọc lên như nấm giữa cái thành phố nhộn nhịp này, những gánh hàng rong như sợi xích của thời gian lưu giữ lại những nếp văn hóa thắm đượm cái tình, cái hồn của người Việt ở chốn Kinh Kỳ.

Gánh hàng rong cũng là một nghề, một công việc mưu sinh như ba nghề khác. Người ta đi bán hàng rong vì vốn ít, cơ động... Bán hàng rong lãi không nhiều, trông cậy cả vào ông trời, ngày nào may thì bán hết nhanh, nhưng có ngày mang đi bằng nào mang về nguyên bằng đó. Ở Hà Nội có quá nhiều người như thế. Họ thực sự vất vả, không biết kiếm được bao nhiêu nhưng hàng ngày cứ phải lăn lộn ngoài đường bất kể nắng mưa.

“Cuộc đời đi bán hàng rong

Cho nên em phải long đong chợ chiều

Miếng cơm manh áo liêu xiêu

Tiếng rao em vọng khắp nhiều phố đông”

Lững thững bước qua từng con phố, bất kể ngày nắng hay mưa, bất kể mùa đông lạnh cắt da cắt thịt, hay mùa hạ với cái nắng nóng bỏng rát vai gầy, những người gánh hàng rong vẫn mải miết gồng mình với nỗi lo cơm áo, gạo, áo tiền.

Hình như những gánh hàng rong bây giờ ít hơn. Hình ảnh cái nón lá hiền lành , đôi dép mòn vẹt , đôi quang gánh nặng oằn vai , khuôn mặt buồn buồn mệt mỏi bước qua phố phường xênh xang áo mũ luôn làm bước chân tôi chùn lại, ngoái nhìn. Họ có thể là những người nhập cư mưu cầu đời cơm áo, họ có thể là những người phụ nữ phải xuôi ngược hàng ngày để nuôi lũ con đông, họ có thể là một cụ già đơn độc không người trông cậy .Họ là một phần đời lặng lẽ giữa chốn xôn xao mà có thể còn bao mảnh đời khác lớn lên, an lành từ những gánh hàng làm trĩu những đôi vai gầy guộc ấy.

“Quàng đôi gánh nặng trên vai.

Tiếng rao vang động phố dài nghỉ trưa.

Ai ăn bánh nếp, xôi dừa

Mẹ rao bán những nắng mưa đêm ngày.”

Nhiều người cho rằng, ở một khía cạnh nào đấy, những tiếng rao, những gánh hàng rong là một phần không thể thiếu của đời sống đô thị. Không cần bước chân xuống đường, những người dân đô thị vẫn mua sắm được đủ thực phẩm cần thiết cho sinh hoạt của gia đình từ những gánh hàng rong. Với đôi quang gánh trên vai, những người bán rong lang thang trên các đường phố rao bán đủ các loại hàng mà người mua cần đến.

“Trên con phố khuya có một người đang bán hàng rong

Cơn mưa vẫn rơi tiếng rao buồn lạc lõng chơi vơi “

"Gánh Hàng Rong"- Nhạc: Lê Quốc Dũng

Sẽ ra sao, mai này trên đường phố vắng một tiếng rao đêm, vắng bóng người con gái quê mảnh mai với chiếc đòn gánh cong hai đầu như vành trăng khuyết, đem bốn mùa đến cho mọi người?Đường phố sẽ buồn tẻ biết bao nhiêu! Và khi ấy, ta sẽ thấy câu nói của Chua Beng Huat, một GS nổi tiếng về đô thị học của Singapore khi quan sát hoạt động hàng rong trong khu phố cổ Hà Nội, sâu sắc và thâm thúy biết chừng nào: “Một ngày nào đó, thành phố này phải thuê những người bán hàng rong để họ tái tạo lại lịch sử”.

Bài: Tổng hợp

Hình: Gấu Ú - Ohay TV