Vì sao người ta lại gọi những nhà hảo tâm là các 'Mạnh Thường Quân'?

Chúng ta thường hay gọi các nhà từ thiện, những người hảo tâm là các "Mạnh Thường Quân". Nhưng không phải ai cũng biết vì sao lại dùng cụm từ đó. Có người lại nghĩ rằng đó là do Mạnh Thường Quân là một người vô cùng hảo tâm trong lịch sử nên mới được ví như vậy. Mạnh Thường Quân đúng là một người khá tốt nhưng chưa đến mức có thể lấy ra để làm một biểu tượng cho lòng tốt. Sự thật thì khi nhắc đến cụm từ này người ta muốn gợi lại một câu chuyện, một sự tích về lòng nhân nghĩa hơn là về một con người, một cá nhân. Câu chuyện đó như sau:

Dưới thời của Tướng quốc nước Tề là Mạnh Thường Quân có một thực khách tên là Phùng Hoan, anh là một người đa mưu túc trí, có tầm nhìn xa trông rộng. Một lần Mạnh Thường Quân sai Phùng Hoan đến Tiết Địa thu thuế, Phùng hỏi: “Thu thuế xong có cần mua thứ gì về không, thưa chủ nhân?”. Chủ nhân trả lời: “Ngươi xem ta còn thiếu thứ gì thì mua thứ đó về là được”.

Phùng Hoan đến Tiết Địa thấy người nộp thuế đều là những người nông dân bần cùng khốn khó, lập tức lấy danh nghĩa Mạnh Thường Quân tuyên bố hủy bỏ khoản thuế, đem đốt hết các khế ước nộp thuế của các hộ dân. Khi trở về, Mạnh Thường Quân hỏi Phùng Hoan có mua được gì không, Phùng Hoan trả lời: “Ngài tiền tài, phú quý, ngựa đẹp, mỹ nữ thứ gì cũng không thiếu, tôi chỉ thay ngài mua về hai chữ ‘nhân nghĩa’”. Sau đó đem toàn bộ sự việc kể lại. Mạnh Thường Quân nghe xong rất tức giận, nhưng việc đã rồi nên đành bỏ qua. 

Về sau, vua nước Tề phế truất tước vị của Mạnh Thường Quân, ông ta chỉ còn cách lui về Tiết Địa sinh sống. Người dân Tiết Địa nghe tin Mạnh Thường Quân đến, già trẻ lớn bé kéo ra đứng suốt 10 dặm đường để chào đón. Lúc đó ông ta mới đột nhiên hiểu ra cái giá mà Phùng Hoan đã mua ‘nhân nghĩa’ về cho ông, trong lòng hết mực cảm ơn Phùng Hoan.  

Câu chuyện này rất nhiều người đều biết, qua đó sự đa mưu túc trí và tầm nhìn xa trông rộng của Phùng Hoan khiến người ta cảm phục. Mạnh Thường Quân không thiếu thốn gì về vật chất, nhưng ông ta thiếu một chút ‘nhân nghĩa’, Phùng Hoan đã nhìn ra được thứ mà tương lai khi thế sự thay đổi hoặc chủ nhân thất thế có thể dùng đến. Tấm lòng cao cả, sự "nhân nghĩa" sẽ giúp bạn ngay cả khi bạn không còn gì trong tay.

Một trí giả hiểu rằng trời đất phong ba bão táp khó lường, con người có lúc thăng lúc trầm, cho nên khi có điều kiện thì phải biết tích đức hành thiện, phòng khi biến cố thì vẫn có thể bình an. 

Cho nên Phùng Hoan đã để lại cho chủ nhân của mình một con đường ‘nhân nghĩa’. Trong lịch sử Trung Quốc, những trí giả như Phùng Hoan nhiều như sao buổi sớm, rất nhiều câu chuyện về họ còn lưu lại để truyền dạy người đời cách sống cho phải Đạo.

Đọc câu chuyện trên chắc bạn cũng đã hiểu cụm từ "Mạnh Thường Quân" không phải là ý nói về Mạnh Thường Quân là người rất hảo tâm, rất nhân nghĩa. Nếu ông nhân nghĩa thì đã không tức giận khi nghe Phùng Hoan kể lại sự việc. Mà cụm từ này là dùng để ám chỉ một câu chuyện một bài học về sự "nhân nghĩa"

Theo: Website Phật Giáo

Biên tập và chỉnh sửa: Hiepsibian - OhayTV

Xem thêm các bài đăng của mình tại đây